10 दिवसांच्या गणेशोत्सवासाठी 10 प्रकारच्या नैवेद्य थाळी

गणेशोत्सवात गणपती बाप्पाला रोज नवीन नैवेद्य अर्पण करणे ही एक सुंदर परंपरा आहे. या सणाच्या 10 दिवसांमध्ये रोज वेगळे नैवेद्य तयार करून बाप्पाला अर्पण केल्याने भक्तिभाव वाढतो. गणेशोत्सव हा आनंद, भक्ती आणि समर्पणाचा सण आहे, ज्यामध्ये गणपती बाप्पाला विविध प्रकारच्या नैवेद्य अर्पण करून त्याची पूजा केली जाते. प्रत्येक घरात वेगवेगळ्या प्रकारचे नैवेद्य तयार केले जातात, जे बाप्पाला अतिशय प्रिय असतात. 10 दिवस चालणाऱ्या या उत्सवात दररोज काही खास आणि विविध प्रकारच्या नैवेद्य थाळी अर्पण करून गणपती बाप्पाला प्रसन्न करता येते. चला तर मग, पाहूया 10 दिवसांच्या गणेशोत्सवासाठी 10 प्रकारच्या नैवेद्य थाळी.

गणेशोत्सवाच्या 10 दिवसांत गणपती बाप्पासाठी दररोज वेगवेगळे नैवेद्य अर्पण करणे केवळ भक्तीची भावना वाढवतेच नाही तर मुलांच्या आहारात विविधता आणि पोषणही जोडते. 

1. मोदक थाळी - उकडीचे मोदक आणि तळणीचे मोदक यातील गूळ आणि नारळ हृदयासाठी लाभदायक आणि पचनास मदत करतात.
2. पुरणपोळी थाळी - चण्याच्या डाळीचे पुरण प्रथिनांचे उत्तम स्त्रोत आहे, जो मुलांच्या स्नायूंच्या वाढीसाठी आवश्यक आहे.
3. फलाहार थाळी - विविध फळे, राजगिरा लाडू आणि साबुदाणा खिचडी हे ऊर्जा पुरवतात आणि पचनक्रियेला मदत करतात.
4. लाडू थाळी - बेसन, दाणे, राजगिरा आणि खव्याचे लाडू हे पौष्टिक लाडू मुलांना ऊर्जा देतात आणि हाडांची मजबुती वाढवतात.
5. खीर थाळी - दूध, मखाने, आणि तांदळापासून तयार केलेली खीर हे हाडे मजबूत करण्यासाठी आणि शरीरातील कॅल्शियमचे प्रमाण वाढवण्यासाठी उपयुक्त आहे.
6. साठवणीचे पदार्थ थाळी - लोणचं, मुरंबा आणि चिवडा पचनक्रियेसाठी चांगले असून तोंडाला चव येण्यासाठी उपयुक्त आहेत.
7. महाराष्ट्रीयन थाळी - झुणका-भाकर, पिठलं-भात हे प्रथिने आणि फायबर यांचे उत्कृष्ट स्त्रोत आहेत, जे मुलांच्या वाढीस मदत करतात.
8. भात थाळी - भाताच्या विविध प्रकारांमुळे पोट साफ राहते आणि आवश्यक ऊर्जा मिळते.
9. पंच पक्वान्न थाळी - पुरणपोळी, गुलाबजामुन, श्रीखंड यासारखे पदार्थ शरीराला आवश्यक ऊर्जा पुरवतात.
10. तिखट आणि गोड थाळी - हे थाळी संतुलित आहार देते ज्यामुळे मुलांना आवश्यक पोषण आणि चव मिळते.

या 10 नैवेद्य थाळी मुलांच्या आरोग्यासाठी उत्तम आहेत, कारण त्या संतुलित आहार प्रदान करतात आणि मुलांच्या शारीरिक आणि मानसिक विकासात मदत करतात.

चला तर मग, 10 दिवसांसाठी गणपती बाप्पाला रोज काय नैवेद्य अर्पण करता येईल व कोणती थाळी बनवता येईल हे पाहूया
उपवासाचा आणखी एक नैवेद्य म्हणजे फळांचा नैवेद्य. विविध ताज्या फळांचा समावेश करून, पंचामृत किंवा फळांची चटणी बनवून गणपती बाप्पाला अर्पण करावी.

1. पहिला दिवस: मोदक स्पेशल थाळी
मोदक हे गणपती बाप्पाचे अत्यंत प्रिय पक्वान्न आहे, म्हणूनच पहिल्या दिवशी मोदकांची थाळी अर्पण करणे शुभ मानले जाते.

• उकडीचे मोदक: मोदक हे गणपती बाप्पाचे आवडते नैवेद्य आहे. उकडीचे मोदक हे तांदुळाच्या उकडीत नारळ, गूळ, आणि वेलची पूड भरून वाफवलेले असतात. या दिवशी बाप्पाला उकडीचे मोदक अर्पण करणे शुभ मानले जाते.
• तळणीचे मोदक: गव्हाच्या पीठातून तळलेले, ज्यामध्ये नारळ आणि साखरेची सारण भरण्यात आलेली.
• मुगाच्या डाळीचे लाडू: मूग डाळीचे गोड लाडू.
• केशरी भात: साखर, केशर आणि सुक्या मेव्यांसह तयार केलेला भात.

2. दुसरा दिवस: पुरणपोळी आणि वरण-भात थाळी
गोड आणि पौष्टिक पुरणपोळी बाप्पाला अत्यंत आवडते. या थाळीमध्ये:

• पुरणपोळी: चण्याच्या डाळीच्या पूरणाने बनवलेली पोळी. गोड पुरणपोळी बाप्पाला आवडते. पुरणपोळी ही चण्याच्या डाळीच्या पुरणाने भरलेली आणि साजूक तुपात भाजलेली पोळी आहे. ती साखर किंवा गुळाच्या चटणीसोबत अर्पण करता येते.
• वरण-भात: साधा वरण आणि तुपाने चमचमीत केलेला भात.
• अळूची भाजी: चविष्ट आणि पौष्टिक अळूची भाजी.
• मसाले भात: भाजलेल्या मसाल्याच्या चविष्ट भाताचा समावेश.

3. तिसरा दिवस: फलाहार स्पेशल थाळी
उपवासाच्या दिवशी फलाहार थाळी अर्पण करणे विशेष मानले जाते.

• फळांची चटणी: विविध ताज्या फळांची चटणी.
• राजगिरा लाडू: राजगिरा पीठाचे पौष्टिक लाडू.
• साबुदाणा खिचडी: साबुदाणा, बटाटे, शेंगदाणे आणि मिरच्यांची खिचडी.उपवासाचा दिवस असल्यामुळे साबुदाण्याची खिचडी तयार केली जाते. साबुदाणा, बटाटा, शेंगदाणे, आणि मिरचीचा तडका देऊन केलेली खिचडी ही चविष्ट आणि उपवासासाठी योग्य आहे.
• शिंगाडा पूर्‍या: शिंगाडा पीठाच्या तळलेल्या पूर्‍या.

4. चौथा दिवस: लाडू विशेष थाळी
लाडू हे भारतीय मिठाईचे प्रतीक मानले जाते आणि ते गणपती बाप्पाला अत्यंत प्रिय आहेत.

• बेसन लाडू: बेसनाचे लाडू, साजुक तुपात तळून तयार केलेले.बेसनाचे लाडू हे गणपती बाप्पाला अत्यंत प्रिय आहेत. बेसन, साजूक तूप, साखर आणि सुक्या मेव्यांनी बनवलेले लाडू बाप्पाला अर्पण करता येतात.
• दाण्याचे लाडू: गुळ, शेंगदाणे आणि तुपातून तयार केलेले.
• राजगिरा लाडू: राजगिरा पीठाचे गोड लाडू.
• खव्याचे लाडू: खव्यातून तयार केलेले लाडू.

5. पाचवा दिवस: खीर आणि हलवा थाळी
गोडधोड पदार्थ गणेशोत्सवात महत्त्वाचे असतात.

• साबुदाण्याची खीर: साबुदाणा, दूध, साखर, आणि वेलचीची पूड वापरून केलेली. गोड खीर किंवा पायसम हा गोडधोड पदार्थ बाप्पाला अर्पण करायला अतिशय योग्य आहे. दूध, तांदूळ, साखर, वेलची पूड आणि सुक्या मेव्यांनी बनवलेली ही खीर खास गणपतीसाठी केली जाते.
• गाजर हलवा: ताज्या गाजराचा हलवा.
• मखाना खीर: मखाने, दूध, साखर आणि ड्राय फ्रूट्सने सजवलेली.
• खजूर व ड्राय फ्रूट्स लाडू:गणपतीसाठी विशेष खजूर व ड्राय फ्रूट्स लाडू तयार करणे एक उत्तम पर्याय आहे. खजूर, बदाम, काजू, अक्रोड, आणि अन्य सुक्या मेव्यांनी बनवलेले हे लाडू पौष्टिक आणि गोड असतात.

6. सहावा दिवस: साठवणीचे पदार्थ थाळी
गणपती बाप्पाला विविध प्रकारचे साठवणीचे पदार्थही प्रिय आहेत.

• शिरा: रव्याचा शिरा हा गोड, साजूक तुपात भाजलेला पदार्थ आहे. रवा, साखर, दूध, वेलची पूड, आणि सुक्या मेव्यांनी बनवलेला शिरा बाप्पाला अर्पण करायला अतिशय स्वादिष्ट आणि पौष्टिक असतो.
• मुरंबा: आवळा, कैरीचा गोड मुरंबा.
• चिवडा: कुरकुरीत चिवडा, शेंगदाणे, पोहे, मसाले आणि कडीपत्त्याचा स्वाद.
• साबुदाण्याची पापड: तळलेली कुरकुरीत पापड.

7. सातवा दिवस: महाराष्ट्रीयन पारंपरिक थाळी
महाराष्ट्रातील पारंपरिक पदार्थांचा समावेश असलेली ही थाळी.

• झुणका-भाकर: बेसन झुणका आणि बाजरीची भाकरी.
• पिठलं-भात: झणझणीत पिठलं आणि साधा भात.
• काकडीचे थालीपीठ: काकडीचे थालीपीठ, लसूण आणि तिखट मसाल्याने.
• चटणी: खोबऱ्याची चटणी किंवा शेंगदाण्याची चटणी.

8. आठवा दिवस: विविध भात थाळी
भाताच्या विविध प्रकारांची ही खास थाळी.

• वरण भात: साधा वरण आणि भात.
• फोडणीचा भात: भाजलेल्या मसाल्याचा चविष्ट फोडणी भात.
• ताक भात: ताक आणि मिरी पूड घालून तयार केलेला.
• लिंबू भात: लिंबू रस, हळद, मिरची आणि कडीपत्त्याने तयार केलेला.

9. नववा दिवस: पंच पक्वान्न थाळी
पाच पारंपरिक पदार्थांचा समावेश असलेली थाळी.

• पुरणपोळी: चण्याच्या डाळीच्या पुरणाने भरलेली.
• गुलाबजामुन: खव्याच्या गुलाबजामुनाचा समावेश.
• पायसम: तांदूळ, नारळ दूध, गूळ, आणि वेलची पूड वापरून बनवलेले.गोड खीर किंवा पायसम हा गोडधोड पदार्थ बाप्पाला अर्पण करायला अतिशय योग्य आहे. दूध, तांदूळ, साखर, वेलची पूड आणि सुक्या मेव्यांनी बनवलेली ही खीर खास गणपतीसाठी केली जाते.
• श्रीखंड: केशर, पिस्ता, आणि वेलची पूड वापरून तयार केलेले.
• कटहलची भाजी: मसालेदार कटहलची भाजी.

10. दहावा दिवस: तिखट आणि गोड थाळी
गणपती बाप्पाच्या विसर्जनाच्या दिवशी तिखट आणि गोड पदार्थांचा नैवेद्य अर्पण करणे.

• चिरोटे:गणपती विसर्जनाच्या दिवशी विशेष चिरोटे अर्पण केले जातात. हे कुरकुरीत, साखर लावलेले गोड पदार्थ गणपती बाप्पाला खूप आवडतात. गव्हाच्या पिठात तुपात तळून तयार केलेले चिरोटे खूपच चविष्ट असतात.
• श्रीखंड: चक्का, साखर, आणि केशर.
• गोड लिंबू सरबत: लिंबू, साखर, मीठ आणि बर्फासोबत.
• उकडीचे मोदक: तांदुळाच्या उकडीत नारळ, गूळ, आणि वेलची पूड.
• फळांचा सलाड: विविध ताज्या फळांचा मिसळ.

या 10 दिवसांमध्ये गणपती बाप्पाला रोज एक नवीन नैवेद्य अर्पण करणे भक्तांसाठी एक आनंददायी अनुभव आहे. या विविध नैवेद्य थाळींमुळे गणपती बाप्पा प्रसन्न होतो, आणि घरात सुख-शांती व समृद्धी नांदते. प्रत्येक थाळीमध्ये खास पदार्थांचा समावेश असून ते गणपती बाप्पाच्या विविध आवडीच्या पक्वान्नांचा आनंद देतात. गणपती बाप्पाच्या कृपेने आपणास सर्वांना आरोग्य, आनंद, आणि यश लाभो आणि आपले जीवनही मोदकासारखे गोड होवो!