एक डॉक्टरच्या स्व अनुभवातून जाणून घ्या कोरोनाशी सामना करण्याचे 10 उपयोगी सल्ले

स्वताः एक आरोग्य व्यावसायिक(health professional)हेल्थ प्रफेशनल असल्याने मला कोरोना संसर्गाची (कोविड -1) काही सौम्य लक्षणे दिसतांच मी घरातच गृह विलिगरण (home quarantine) आहे, अशा काही गोष्टी आहेत ज्या मला प्रत्येकासोबत सामायिक(share)करायच्या आहेत. हे सांगण्यापुर्वी, मला असे म्हणायचे आहे की उपचारांच्या बाबतीत, आपण 6 महिन्यांपूर्वी ज्या परिस्थितीत होतो त्याबद्दल आपण आता थोडे हुशार झालो आहोत. तथापि, चांगली बातमी अशी आहे की लसीकरण आता उपलब्ध आहे. अशा परिस्थितीत, आपल्याला संपूर्ण लसी होईपर्यंत आणखी काही काळ संयम ठेवणे महत्वाचे आहे. माझ्या पत्नीचा कोरोना अहवाल नकारात्मक(negative) होता आणि तीला कोणतेही लक्षण नसणे याचे एकमेव कारण होते की तिला कोरोनाची लस दिली गेली होती. म्हणून, मी पुन्हा पुन्हा सांगतो, कृपया चांगल्या उपचारांच्या उपलब्ध होई पर्यंत सावधगिरी बाळगा. सर्वात महत्वाची गोष्ट म्हणजे जेव्हा आपण घराबाहेर पडता तेव्हा मुखवटा(mask) लावा.

परंतु अशा प्रकारच्या खबरदारी घेतल्या गेल्यानंतरही, अशा संसर्गजन्य रोगाचा काळजीपूर्वक निरिक्षण करूनही मला कोरोना झाला आणि मी नशिबाने लसीकरण केले आहे, त्यामुळे मला विश्वास आहे की मी यावर मात करेल.

1.आपल्याला फ्लूची कोणतीही लक्षणे दिसल्यास, अहवालाची वाट न पाहता ताबडतोब कुटूंबापासून स्वताःला विलीगीकरण करा. सध्या घसा खवखवणे, वाहणारे नाक, खोकला, ताप, श्वास घेण्यात अडचण, अतिसार, शरीरावर वेदना यासारखे फ्लूची कोणतीही लक्षणे कोरोनाशी संबंधित असू शकतात. विशेषत: जर आपल्याला असे वाटत असेल की ही लक्षणे सामान्य फ्लूपेक्षा जास्त आहेत, तर सावध रहा. 

2.कोविड (कोविड -19) चाचणी त्वरित करा, नकार देण्यास किंवा पुढे ढकलण्याच्या मूडमध्ये जाऊ नका जर आपल्याकडे मोठी वैद्यकीय समस्या नसेल तर घरगुती विलीगीकरण हा एक चांगला पर्याय आहे. बरेच लोक घरातच होम आइसोलेशन मध्ये बरे होऊ शकतात , म्हणून त्यानुसार आपले घर तयार ठेवा. यात अटैच केलेले वॉशरूम सर्वात महत्वाचे आहे. खिडकी आणि बाल्कनीची खोली असल्यास चांगले. आपल्याकडे सॅनिटायझर, साबण, बादली, डिशवॉशिंग लिक्विड, कपड्यांसाठी जंतुनाशक स्प्रे आणि जंतुनाशक वाइप्सचा पुरवठा असल्याचे सुनिश्चित करा.

3.हायपरॅक्टिव्हिटीसह आपल्या सामान्य चिकित्सक किंवा हॉस्पिटलच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या. सद्य परिस्थितीत, फोन समुपदेशन सर्वोत्तम होईल. क्वचित प्रसंगी डॉक्टरांनीही आपल्याशी संपर्क साधावा. जेव्हा आपली परिस्थिती खालावली जाते किंवा आपल्याला त्वरित रुग्णालयात दाखल करण्याची आवश्यकता असते.

4.एक चांगला नाडी ऑक्सिमीटर आणि थर्मामीटर आवश्यक आहे. सर्वात महत्वाची गोष्ट म्हणजे दिवसातून कमीतकमी तीन वेळा ऑक्सिजन संतृप्ति / संपृक्तता निरीक्षण करणे म्हणजे ते 94 किंवा खाली बेसलाइनच्या खाली जात नाही. ऑक्सिजन संपृक्तता व्यतिरिक्त आपण आपल्या नाडीचे परीक्षण देखील केले पाहिजे. हे आपल्याला उत्तेजक किंवा चिथावणी देणारी प्रक्रिया निश्चित केली जात आहे की समाप्त होणार आहे याबद्दल एक अतिरिक्त कल्पना देईल. माझ्या लक्षात आले की माझे प्लस (नाडी) तीन दिवसांत अनुक्रमे 100 वरून 80 पर्यंत खाली आले आहे, ज्यामुळे मला धीर मिळतो. यामुळे येणारा ताप ही दोन ते तीन दिवसात कमी झाला पाहीजे.

5.निरोगी काळजीवाहू खासकरुन तुमचे पती किंवा पत्नी किंवा नातेवाईक आणि मित्र आहेत ज्यांना लसी दिली गेली आहे. त्यांच्याशिवाय आपण बरेच काही साध्य करू शकत नाही. लसीची काळजी घेणारा आपला अन्न, कपडे आणि इतर गोष्टी पुरवण्यात मदत करुन तसेच आपल्या मेंदूतून भरपूर ताणतणाव काढून आपला 2-आठवड्यांची विलग(quarantine) ठेवण्याची वेळ खूपच सुलभ करेल.

6.स्थानिक फार्मसीचा नंबर आणि संपर्क ठेवल्याचे सुनिश्चित करा. नरम कोविडच्या विरूद्ध कार्य करण्यासाठी अद्याप असे कोणतेही औषध बाजारात नसले तरीही या परिस्थितीत मल्टीव्हिटॅमिन, जस्त(zinc) आणि इतर पूरक आहार घेण्यास कोणतीही हानी नाही. म्हणूनच डॉक्टर त्या सर्वांना घेण्याची शिफारस करतात. आपल्या वैयक्तिक स्थितीनुसार आपले डॉक्टर स्टिरॉइड टॅब्लेट, रक्त पातळ इत्यादींची शिफारस देखील करतात. अशा परिस्थितीत हे आवश्यक आहे की आपण आपल्या घराजवळ असलेल्या अशा फार्मसीशी संपर्कात रहा आणि त्याचा नंबर आपल्याकडे ठेवा म्हणजे आवश्यक असल्यास तो ही औषधे आपल्याकडे त्वरित पोचवू शकेल. अर्थात, कोविड -19 against च्या विरूद्ध कोणतेही निश्चित औषध नाही, परंतु त्याही नसतानाही, body 90% पेक्षा जास्त प्रकरणांमध्ये मानवी शरीर विषाणूचा चांगला प्रतिकार करतो. तर कृपया आपल्या शरीराची काळजी घ्या. चांगले खा, अधिकाधिक ताजी फळे, भाज्या आणि प्रथिने खा. दररोज कमीतकमी अर्धा तास व्यायाम करा आणि चांगले विश्रांती घ्या.

7.स्थानिक नमुना (प्रयोगशाळा) ची संख्या ठेवा जी आपला नमुना घरातून घेऊ शकेल. या परिस्थितीत, थोडीशी शंका असल्यास आपले डॉक्टर काही रक्त चाचण्या आणि इतर चाचण्यांची शिफारस करू शकतात. अशा परिस्थितीत आपण जवळच्या कोणत्याही प्रयोगशाळेची संख्या घरी ठेवून आपल्याकडे आणि आपल्या कुटुंबाचा नमुना गोळा करणे महत्वाचे आहे. सध्या बहुतेक लॅबमध्ये कोविड -19 pan पॅनेल मानकांनुसार कार्यरत आहेत, ज्यात डी-डायमर, सीआरपी, आयएल -6 आणि इतर रक्त चाचण्यांचा समावेश आहे.

8.गरजेनुसार काही लोकांना त्याबद्दल सांगा. आपल्या व्हॉट्सअ‍ॅपची स्थिती किंवा फेसबुक पोस्ट कोविड पॉझिटिव्ह बनवू नका. सुरुवातीच्या दिवसांमध्ये तुम्हाला हे गमतीशीर वाटेल, पण नंतर हा रोग अनुमानहीन असू शकतो. अशा परिस्थितीत आपल्याला खूप विश्रांती घ्यावी लागेल आणि आपला फोन सतत वाजत राहावा अस आपणास नक्कीच आवडणार नाही. खरं तर, शक्य तितक्या, या काळात आपण स्वत: ला सोशल मीडियापासून दूर ठेवण्याचा प्रयत्न करा. तुमच्या आयुष्यात अशाप्रकारे शांततेने दोन आठवडे कधीही येणार नाहीत.

9.शक्य तितक स्वत:ताला सक्रिय ठेवा. या आजारात स्वत: ला सक्रिय ठेवणे खूप महत्वाचे आहे. आशा आहे की पहिल्या 3 ते 4 दिवसातच तुम्ही त्या लक्षणाचा सर्वात वाईट भाग लढाल. म्हणून शक्य तितक्या लवकर, आपण पुन्हा सक्रिय व्हा. बराच काळ अंथरुणावर पडणे टाळा. त्याऐवजी, आपण थांबा आणि विश्रांती घ्या. हे आश्चर्यकारक आहे, परंतु हे देखील खरे आहे की आपण बराच काळ अंथरुणावर राहिल्यास यामुळे आपल्या शरीरात कडकपणा निर्माण होतो  आपल्या शरीरास झेपेल, सहन होईल तितकेच स्ट्रेचिंग करा विशेषत: मागच्या आणि सांध्यासाठी स्ट्रेचिंगमध्ये आराम करा. आपण या दरम्यान व्यायाम देखील करावा.

10.या परिस्थितीत खूप वेड होऊ नका किंवा जहाजातून बाहेर जाऊ नका. हळूहळू आपल्या लक्षात येईल की हे आजारपण पुराव्यापेक्षा व्यावहारिक ज्ञान आणि सामान्य बुद्धिमत्तेची बाब आहे. त्यामध्ये उचित तेच करावे. फक्त स्वत: ला आणि खोलीला वेड्यासारखे फक्त सैनिटाइज, स्वच्छ स्वच्छ करत बसू 

नका. शक्य तितक्या लवकर दैनंदिन दिनक्रम सुरू करण्याचा प्रयत्न करा. वेळेवर खाणे, किमान जेवणाच्या वेळी आपल्या प्रियजनांशी विडीओ कॉल वर बोला. हे आपल्याला सामान्य आणि आपल्या प्रियजनांच्या जवळ आहोत असे आपणास जाणवेल. मी म्हणेल ह्या रोगाला घाबरण्यापेक्षा सामना करणं गरजेचं आहे.

सकारात्मक असण्याबद्दल बोलण्याऐवजी मी म्हणेन की आपल्यावर नकारात्मकता येऊ देऊ नका.

डॉ. विकास सिंघल,सीनियर कंसल्टेंट, डिपार्टमेंट ऑफ जीआई एंड बैरिएट्रिक सर्जरी

मेदांता मेडिसिटी हॉस्पिटल

सेक्टर-38, गुरुग्राम, हरियाणा

तुमचा सल्ला आम्हाला प्रिय आहे आपल्या सूचनांमधून आमचा पुढील ब्लॉग आणखी चांगला बनवू शकतो, म्हणून कृपया टिप्पणी द्या, जर आपण ब्लॉगमध्ये दिलेल्या माहितीवर समाधानी असाल तर इतर पालकांसह सामायिक करा.