उन्हाळ्यात मासिक पाळीचा किशोरवयीन मुलींच्या त्वचेवर होणारा परिणाम व उपाय

किशोरवयीन वय म्हणजे शारीरिक, मानसिक आणि हार्मोनल बदलांचा काळ. या काळात मासिक पाळी सुरु होते, आणि उन्हाळ्यासारखे ऋतू यास अधिक जटिल करतात. त्यामुळे मुलींच्या त्वचेला विशेष काळजीची गरज असते. चला जाणून घेऊया उन्हाळ्यात मासिक पाळीमुळे त्वचेवर होणारे बदल, त्यांची कारणं आणि घरगुती उपाय.

किशोरवयीन वय (Teenage) हा एक संवेदनशील टप्पा असतो. शरीरात मोठ्या प्रमाणात हार्मोनल बदल होतात – विशेषतः एस्ट्रोजन आणि प्रोजेस्टेरोन या हार्मोन्सचे प्रमाण वाढते किंवा कमी होते. या बदलांमुळे

त्वचेत खालील समस्यांचा सामना करावा लागतो:

• चेहऱ्यावर पिंपल्स किंवा मुरुम येणे
• तेलकट त्वचा होणे (Oily Skin)
• डार्क स्पॉट्स, डाग किंवा रुखरुखीतपणा
• त्वचेला खाज येणे किंवा स्निग्धपणा जाणवणे
• त्वचा फिकट दिसणे किंवा चमक कमी होणे

ही लक्षणे कोणत्या टप्प्यावर दिसतात?
मासिक पाळी सुरू होण्याच्या 7-10 दिवस आधीपासून ही लक्षणे जाणवू लागतात. त्याला प्रीमेंस्ट्रुअल सिंड्रोम (PMS) म्हणतात.
पाळीच्या दुसऱ्या किंवा तिसऱ्या दिवशी ही समस्या अधिक तीव्र होते, आणि पाळीनंतर 2-3 दिवसांनी ही लक्षणे कमी होतात.

त्वचेसाठी घरगुती उपाय – सोपे पण परिणामकारक

1. मासिक पाळी आणि त्वचेवर होणारे परिणाम:

हार्मोनल बदल:

• मासिक पाळी दरम्यान एस्ट्रोजेन आणि प्रोजेस्टेरोन यासारख्या हार्मोन्सची पातळी बदलते.
• यामुळे त्वचेमधील तेलग्रंथी सक्रिय होतात आणि चेहऱ्यावर जास्त तेल येतो.

मुरुम आणि ब्रेकआउट्स:

• हार्मोनल बदलांमुळे विशेषतः हनुवटी, कपाळ आणि नाकावर मुरुम येऊ शकतात.
• ही स्थिती उन्हाळ्यात अधिक गंभीर होते.

त्वचेची संवेदनशीलता:

• पाळीच्या आधी आणि दरम्यान त्वचा अधिक संवेदनशील होते.
• उन्हात बाहेर गेल्यास सनबर्न, खाज येणे किंवा रॅशेस होऊ शकतात.
• त्वचेला कोरडेपणा:
• जास्त घाम, कमी पाणी पिणे यामुळे त्वचा कोरडी आणि थकलेली वाटते.

2. उन्हाळ्याचे परिणाम:

उष्णतेमुळे त्वचेची अडचण:

घामट त्वचा, त्वचेतील जंतू वाढणे, आणि मुरुम अधिक वाढण्याची शक्यता.

डिहायड्रेशन:

त्वचेला नमी मिळत नाही तर कोरडेपणा आणि पांढरे ठिपके येऊ शकतात.

हानिकारक UV किरणे:

सनबर्न, टॅनिंग, आणि डाग पडण्याची शक्यता वाढते.

3. त्वचेसाठी घरगुती उपाय:

• बेसन + हळद + गुलाबपाणी:

हे फेसपॅक त्वचेला स्वच्छ, थंड आणि मुरुमरहित ठेवतो.

आठवड्यातून २ वेळा लावा.

• गव्हाच्या कोंड्याचा स्क्रब:

मृत त्वचेला काढून टाकतो आणि नैसर्गिक चमक आणतो.

• दही + मध:

त्वचेला मॉइश्चर देतो आणि ती ताजीतवानी ठेवतो.

• चंदन पावडर + गुलाबपाणी:

मुरुम आणि सनबर्नसाठी अत्यंत उपयुक्त.

• काकडीचा रस:

डोळ्यांखालील काळे वर्तुळं कमी करतो आणि त्वचेला थंडावा देतो.

4. आहार आणि हायड्रेशन:

योग्य आहार:

हिरव्या पालेभाज्या, फळं, अक्रोड, बदाम, आणि बीया यांचा आहारात समावेश करा.

पाणी आणि द्रवपदार्थ:

दररोज 8-10 ग्लास पाणी पिणं आवश्यक.

नारळपाणी, लिंबूपाणी, फळांचे रस उपयुक्त.

5. त्वचेची रोजची निगा:

• सकाळ-संध्याकाळ फेसवॉशने चेहरा धुणं.
• तेलकट क्रिम्स टाळाव्यात.
• घरातून बाहेर जाताना SPF 30+ सनस्क्रीन वापरणं.
• रात्री झोपण्याआधी चेहरा स्वच्छ करून मॉइश्चरायझर लावणं.

6. योग व हार्मोनल संतुलन:

उपयोगी आसने:

सूर्यनमस्कार, भ्रामरी प्राणायाम, आणि बालासन यामुळे हार्मोन्स संतुलित राहतात.

तणाव टाळा:

अभ्यास, सोशल प्रेशर किंवा इतर कारणांमुळे तणाव वाढू शकतो, ज्याचा त्वचेवर परिणाम होतो.

ध्यान किंवा छंद जोपासा.

मुलींच्या किशोरवयात मासिक पाळीमुळे आणि उन्हाळ्यामुळे त्वचेमध्ये अनेक बदल होतात. मात्र योग्य आहार, पुरेसं पाणी, घरगुती उपाय आणि नियमित स्किन केअर यामुळे त्वचा निखारलेली, निरोगी आणि स्वच्छ राहू शकते. आई म्हणून या काळात मुलीला योग्य मार्गदर्शन आणि सपोर्ट देणं गरजेचं आहे.

वाचकांना विनंती:

तुमच्या किशोरवयीन मुलीला स्किन केअरबाबत शंका असल्यास, तिला समजून घ्या आणि तिला योग्य सल्ला द्या. हा लेख उपयुक्त वाटल्यास शेअर करा आणि आणखी नैसर्गिक सौंदर्यसल्ल्यासाठी आमचा ब्लॉग फॉलो करा!