न चिडता करा मुलांचे योग्य संगोपन

आजच्या धकाधकीच्या जीवनात जिथे प्रत्येकाला वेळ कमी आहे आणि मानसिक दडपण जास्त आहे, तिथे तुमची चिडचिड दूर करण्याचा सर्वात सोपा मार्ग म्हणजे मुलांवर ओरडणे. अनेकदा आई-वडील किंवा कुटुंबातील मोठे सदस्य आपल्या मुलांवर राग काढतात कारण ते त्यांना काहीच बोलू शकत नाहीत. पण मुलांवर राग येण्यावर काय वाईट किंवा नकारात्मक परिणाम होतो हे त्यांना माहीत नसते.

नकारात्मकता वाढते

पालक आपल्या मुलावर जितके जास्त ओरडतात, तितकाच ते मुलांमध्ये राग निर्माण करतात. मुलांवर वारंवार ओरडण्याने स्वतःबद्दल आणि त्या व्यक्तीबद्दल द्वेषाची भावना वाढते. ही भावना त्यांना काही वेळा ओरडण्यास किंवा काही चुकीची कृती करण्यास भाग पाडते. मुलांना ओरडण्याऐवजी त्यांच्या चुका प्रेमाने समजावून सांगणे गरजेचे आहे.

आत्मविश्वास कमी होते

कधी कधी प्रत्येक छोट्या गोष्टीवर घरातील मोठे लोक मुलांना शिव्या देतात आणि ओरडतात. अशा प्रकारे मुलांवर वारंवार ओरडल्याने त्यांचा आत्मविश्वास कमी होतो. आपण कोणतेही काम करण्यास सक्षम नाही असे त्यांना हळूहळू वाटू लागते. यामुळेच ते एखादे काम करणे बंद करतात, नवीन गोष्टी करून पाहत नाहीत, त्यांना काम करण्याची भीती वाटू लागते, या भीतीमुळे त्यांचे बरेचसे काम चुकते आणि छोटीशी चूकही केली तर ते चिडचिडेपणा करतात. त्यामुळे भीतीपोटी ते काम बंद करतात.

रागामुळे घरातील वातावरण बिघडते  

ज्या घरामध्ये मुले नेहमी रागावतात, रागावतात, त्या घरात मुख्यतः भीतीचे वातावरण असते. अशा वातावरणात मुलांचा शारीरिक व मानसिक विकास खुंटतो. ते वेगवेगळ्या गोष्टी करायला घाबरतात.

हट्टी जिद्द पकडायला सुरवात करतात

 प्रत्येक लहान गोष्ट समजून घेण्यापेक्षा लहान मुलांना शिव्या घालणे आणि ओरडणे आपल्याला सोपे वाटते. अशा स्थितीत कोणतीही चुकीची गोष्ट केली तरी आपल्याला शिवीगाळ करून सोडून दिले जाते. यामुळे ते चुकीच्या गोष्टी करणे थांबवत नाहीत, तर प्रत्येक वेळी शिव्या/राग ऐकण्यापासून वाचतात आणि पुन्हा तेच करतात. मुलांना वारंवार टोमणे मारल्याने ते हट्टी होतात. यामुळे तो कोणतेही काम करून थांबत नाही, तर राग ऐकण्याची त्याला सवय होते. काहीवेळा ते रागात असताना त्यांना वाटणारी भावना संपवण्यासाठी किंवा राग आलेल्या व्यक्तीचा अपमान करण्यासाठी तेच तेच काम पुन्हा पुन्हा करतात.
त्यामुळे असे म्हणता येईल की मुलांवर वारंवार ओरडल्यानेच नुकसान होते. ते यापेक्षा चांगले काही शिकू शकत नाहीत. त्यापेक्षा प्रत्येक छोट्या-छोट्या गोष्टीवर ओरडून आपण त्यांना तीच सवय शिकवतो, ते सुद्धा समजून घेतात की ते कोणाचीही चूक झाली तरी खडसावतात.

1. जे पालक मुलांचे ऐकतात, त्या मुलांना कमी राग येतो.

2. खेळात भाग घेणारी मुले शांत असतात.

3. ज्या मुलांना पुरेशी झोप मिळते त्यांना राग कमी येतो.

4. व्यायामाने राग कमी होतो.

5. पालकांना मुलाचे मानसिक आणि शारीरिक बदल समजले तर ते त्यांच्यावर विश्वास ठेवण्यास सक्षम असतील, ते चिडणार नाहीत.

मला वाटते की या टिप्सच्या मदतीने मुलांमधील राग, हट्टीपणा आणि बोलण्यातून उगाचच अश्रू ढाळण्याच्या सवयी सहज आणि प्रभावीपणे दूर केल्या जाऊ शकतात. माझा विश्वास आहे की आजची मुले अधिक ज्ञानी, मैत्रीपूर्ण आणि समजूतदार आहेत. आपल्या बालपणीच्या दिवसांच्या तुलनेत त्यांचे संगोपन देखील चांगले आहे आणि पालक होणे हा एक प्रवास आहे जो प्रत्येकासह कुटुंब तयार करून करावा लागतो ज्यामध्ये मुलांची भूमिका खूप महत्वाची असते.

तुमची एक सूचना आमचा पुढचा ब्लॉग अधिक चांगला बनवू शकते, तर कृपया कमेंट करा, ब्लॉगमध्ये दिलेल्या माहितीने तुम्ही समाधानी असाल तर इतर पालकांसोबत नक्कीच शेअर करा.